LUMEN - Centrum Psychologii i Mediacji

Kryzysy psychologiczne

Trudne, przełomowe i nieoczekiwane momenty, od których zależy w jaki sposób potoczą się nasze losy są nieodłącznym elementem ludzkiego życia. Te punkty zwrotne nierzadko wymagają od nas zmiany dotychczasowych zachowań i sposobu myślenia. Poczucie utraty kontroli nad życiem, ogromny stres, konieczność dostosowania się do nowych warunków otoczenia, a nawet zmiany struktury osobowości są silnym obciążeniem dla psychiki. Powstały stan nierównowagi emocjonalnej jest nazywany kryzysem psychologicznym.

Taka reakcja wynika z niemożności poradzenia sobie z powstałymi przeszkodami stanowiącymi zagrożenie dla realizacji potrzeb i celów. Towarzyszą jej silne emocje strachu, lęku, bezsilności, złości, czy rozpaczy. Choć kryzys jest zjawiskiem naturalnym i uniwersalnym, nieprzepracowany może prowadzić do zaburzeń w obszarze afektywnym, poznawczym i behawioralnym oraz uniemożliwić rozwój osobisty. Warto pamiętać, że kryzys psychiczny może zostać wywołany w sposób nagły i niespodziewany, ale może także rozwijać się stopniowo.

Jakie są oznaki kryzysu psychologicznego?

Przedłużający się stres i stan silnego napięcia emocjonalnego,
Trudności z koncentracją uwagi, gonitwa myśli i roztargnienie,
Kłopoty z zapamiętywaniem i przywoływaniem wspomnień,
Zdominowanie myśli i uwagi przez krytyczne wydarzenie (prowadzące do zaniedbania innych dziedzin życia: nauki, pracy zawodowej, relacji, zdrowia fizycznego),
Zaniedbywanie wyglądu zewnętrznego i higieny,
Zaburzenia snu i łaknienia.

Radzenie sobie z kryzysem psychologicznym

Rola kryzysu w życiu człowieka jest znacząca, zawiera w sobie potencjał wzrostu ponieważ bez kryzysu nie może nastąpić rozwój osobowości. To, czy stanie się poważnym zagrożeniem czy szansą jest zależne od tego jak go przepracujemy. Pozytywne rozprawienie się z kryzysem może umocnić i ukształtować osobowość, wzmocnić poczucie własnej wartości i poczucie kontroli. Zyskujemy ulepszone sposoby radzenia sobie z przeciwnościami i stresem. Przezwyciężenie kryzysu umożliwia nabycie nowej perspektywy, weryfikację hierarchii wartości, poczucia sensowości życia i zdefiniowania nowych celów.

Jeśli właśnie znajdujesz się na życiowym rozdrożu, przerasta cię samodzielne rozwiązanie problemu, czujesz się zagubiony, a zaistniałe zmiany wywołują nieznośny stres, najlepiej umówić się na spotkanie z psychologiem. Psycholog pomoże ci zrozumieć sytuację, która wywołała psychologiczny kryzys oraz twoją emocjonalną reakcję, pomoże ci radzić sobie z trudnymi emocjami lęku, bezsilności czy złości. Wesprze cię w postrzeganiu kryzysu jako szansy na rozwój przez skupienie się na pozytywnych jego skutkach. Możesz wyjść z kryzysu z poczuciem nowego początku i lepiej radzić sobie z przeciwnościami.

Jakie są rodzaje kryzysów psychologicznych?

Kryzysy rozwojowe – związane z naturalną koleją egzystencji człowieka, są warunkiem jego rozwoju. Każdy etap życia wiąże się z radykalnymi zmianami, przyjęciem nowych ról i podjęciem się wyzwań związanych z wiekiem oraz kontekstem społecznym. Wywołuje je np. zakończenie studiów, zawarcie związku małżeńskiego, urodzenie dziecka, zmiana stanowiska pracy, wyprowadzka z domu, przejście na emeryturę.

Kryzysy sytuacyjne – wywołują je nagłe, niespodziewane sytuacje, które są poza naszą kontrolą i wychodzą poza zdobyte życiowe doświadczenie. Podważają system wartości, poczucie bezpieczeństwa, tożsamości lub bezpośrednio zagrażają zdrowiu i życiu. Powodują je wydarzenia traumatyczne np. utrata pracy, choroba lub kalectwo, doświadczenie przemocy, gwałt, udział w wypadku komunikacyjnym, utrata lub choroba bliskiej osoby, czy porwanie.

Kryzysy egzystencjalne – ich źródłem są wewnętrzne konflikty, kontemplacja nad życiową celowością i wyborami oraz wartościami takimi jak wolność, miłość, wiara, odpowiedzialność czy szczęście. Ujawniają się szczególnie w określonych okresach życia – nastoletniości, wieku średnim, po 60. roku życia - gdy następuje potrzeba odpowiedzi na egzystencjonalne pytania sensu i kierunku życia.

Kryzysy środowiskowe – są reakcją na katastrofalne wydarzenia naturalne lub wywołane przez człowieka. Należą do nich: huragany, powodzie, trzęsienia ziemi, epidemie lub walki zbrojne, masowa emigracja, krach gospodarczy.

W niektórych przypadkach reakcji kryzysowych możesz potrzebować więcej niż poradnictwa, wówczas konieczna staje się interwencja kryzysowa.

Czym jest i jak przebiega interwencja kryzysowa?

Interwencja kryzysowa polega na doraźnym, krótkotrwałym wsparciu psychologicznym w sytuacji kryzysu. Można rozumieć jako psychologiczną pierwszą pomoc dla osób lub grup dotkniętych kryzysem emocjonalnym w celu zredukowania konsekwencji traumatycznego doświadczenia. Głównym zadaniem tego rodzaju pomocy jest przywrócenie równowagi psychicznej tak, by umożliwić powrót do emocjonalnej stabilności oraz do prawidłowego funkcjonowania w życiu codziennym i społecznym.

Psycholog interwent ocenia stan psychiczny osoby w kryzysie, jej zdolność do poradzenia sobie z traumatycznym przeżyciem oraz otaczający ją system wsparcia. Kolejnym krokiem jest uporanie się z trudnymi emocjami będącymi reakcją na kryzys, by ostatecznie pomóc w odzyskaniu równowagi i samodzielności. Celem interwencji kryzysowej jest przede wszystkim autonomiczne podjęcie działania do radzenia sobie ze zmianami, uczuciami oraz stawianie i realizowanie własnych celów.

Kryzysy psychologiczne

Jakie są oznaki kryzysu psychologicznego?

Radzenie sobie z kryzysem psychologicznym

Jakie są rodzaje kryzysów psychologicznych?

Czym jest i jak przebiega interwencja kryzysowa?

Jesteśmy tu dla Ciebie

Rejestracja telefoniczna

Kontakt

Współpracujemy z